“Suppose we change the subject,” the March Hare interrupted, yawning. “I’m getting tired of this. I vote the young lady tells us a story.”
“I’m afraid I don’t know one,” said Alice, rather alarmed at the proposal.
“Then the Dormouse shall!” they both cried, “Wake up, Dormouse!” And they pinched it on both sides at once. The Dormouse slowly opened his eyes.
“I wasn’t asleep,” he said in a hoarse, feeble voice: “I heard every word you fellows were saying.”
“Tell us a story!” said the March Hare. “Yes, please do !” pleaded Alice. “And be quick about it,” added the Hatter, “or you’ll be asleep again before it ’s done.”
“Once upon a time there were three little sisters,” the Dormouse began in a great hurry; “and their names were Elsie, Lacie, and Tillie; and they lived at the bottom of a well——”
“What did they live on ?” said Alice, who always took a great interest in questions of eating and drinking.
“They lived on treacle,” said the Dormouse, after thinking a minute or two.
“They couldn’t have done that, you know,” Alice gently remarked ; “they’d have been ill.”
“So they were,” said the Dormouse; “very ill.”
Lewis Carroll, Alice In Wonderland
Kısa bir süre önce internette dolaşırken herhangi bir linke veya sayfaya tıklayarak bu yazıya yönlendirildiniz ve şu anda bu satırlarda yer alan metni okuyorsunuz, başlığın arkasındaki görselle karşılaştınız ve sıkılıp okumayı bırakmazsanız birkaç görsel daha göreceksiniz; yukarıda yazar adı, etiketler ve kategori gibi detayları gördünüz ve yazıyı bitirince aşağıda diğer içerikleri de bulacaksınız. Eğer durum böyleyse her şey yolunda gibi görünüyor, Yaz Hocam’da tipik bir okuma gerçekleştiriyorsunuz. Fark ettiyseniz bu tipik okuma biçimini betimlerken yazıyı okuduğunuz yerden, saatten veya platformdan hiç bahsetmedim çünkü bunun pek önemi yok, bu değişkenlerden bağımsız bir şekilde Yaz Hocam’a her girişinizde aynı metin, görsel ve diğer ögelerle karşılaşacaksınız.”
Peki bu nasıl mümkün oluyor? Nasıl internet erişimi olan her yerde, her zaman Yaz Hocam’a ve içeriklerine erişebiliyorsunuz?
Karşınızda gördüğünüz her öge birer veri ve bu veriler tıpkı bilgisayarınızdaki veya telefonunuzdaki gibi dosyalar ve klasörlerle depolanmakta; ne var ki internette dolaşırken karşılaştığınız bu veriler sizin bilgisayarınızda değil uzak bir kaynakta tutuluyor. Siz, internete her bağlandığınızda ve istediğiniz siteye girdiğinizde aslında başka bir kaynak bilgisayarda tutulan bu verilerin, yani dosyaların, bir kısmına veya tamamına erişim sağlamış oluyorsunuz. Bu veriler sadece metin veya görsel olmak zorunda değil; oyunlar, sınavlar, sosyal medya platformları, videolar ve internet üzerinde aklınıza gelebilecek her şey birer veri yığını. Video izlemenin, oyun oynamanın ya da sınava girmenin temelinde de tıpkı bu metni okurken yaptığınız gibi uzak bir bilgisayarda tutulan verilerle etkileşime geçmek yatıyor.
Bir sitenin kaynak dosyalarını tutan bu uzak bilgisayarlara “sunucu” adı verilir. Kullanıcı, siteye girmek istediğinde bir tarayıcı aracılığıyla bu sunuculara internet üzerinden bir dizi istek yollar ve bu istekler sunucu tarafından değerlendirilerek karşılık alır. Bu karşılık, siteye erişimle sonuçlanacağı gibi 404 veya 522 gibi belirli kodlara sahip olan hata mesajları da olabilir. Sunucular, kullanıcılara kesintisiz hizmet verebilmek için devamlı çalışmak zorundadırlar ki bu büyük miktarda enerji, depolama alanı ve veri akışı gerektirir. Bu nedenle web sitesi sahipleri, sitelerine sürekli erişimi sağlamak için web hosting şirketlerinin sunucularını kiralarlar.
Görevleri bu sunucuları devamlı çalıştırmak ve güvende tutmak olan hosting şirketleri, günümüzde müşterilerine birçok imkan sağlamaktadır. Sitenin trafiğinden kaynak kodlarının yazıldığı programlama diline kadar birçok etkene bağlı olarak verilen hizmetin özellikleri değişmektedir. Örneğin, eğer site PHP programlama diliyle hazırlanmışsa; hosting hizmeti, sunucularında Linux işletim sistemi çalıştıran bilgisayarlarla verilirken ASP.net, .NET Core veya Klasik ASP dillerinde yazılmış siteler için Windows işletim sistemi çalıştıran bilgisayarlar tercih edilir. Sitenin trafiği, ziyaretçi sayısı ve sitedeki görseller, metin ve diğer bütün dosyaların toplam boyutu da hosting hizmeti seçerken dikkat edilen unsurlar arasındadır. Örneğin, sitenin ziyaretçisi çoksa trafik alanının büyük veya sınırsız olduğu bir hosting sistemi tercih edilmelidir. Bunun yanı sıra çeşitli hosting sağlayıcıları, Yaz Hocam gibi WordPress tabanlı internet siteleri için WordPress’e özel hosting servisleri de sunmaktadırlar. Bazı hosting sağlayıcıları, hosting hizmeti ile beraber bir dizi diğer hizmet de sağlamaktadır. Bunların arasında alan adı kaydı ve transferi, SSL sertifikası ve özel IP adresi gibi servisler vardır.
Sonuç olarak, şu an bu yazının bütün bilgilerini ve içeriğini görüntüleyebiliyor ve bu yazıyı okuyabiliyorsanız; bunu hiç bilmediğiniz bir yerdeki bilgisayarlara borçlusunuz, ve elbette o bilgisayarları devamlı çalıştıran hosting hizmet sağlayıcılarına.
