Verşan Kök Karnesi [Bölüm 3] - Ekonomi yazımız için tıklayın.
- 2019 Şenlik Olayları
Tam 32 yıldır ODTÜ’de baharı güzelleştiren şenlik, 33’üncüsünde ”mevcut teknik ve idari olanakları ile gerçekleştirilmesinin mümkün olmaması” gerekçe gösterilerek rektörlüğün attığı maille iptal edildi. Rektörlüğün, öncesinde şenliği düzenleyen Uluslararası Gençlik Topluluğuna (UGT) sunduğu ve ODTÜ geleneğine uymayan şenlik planı UGT tarafından kabul edilmedi. Ardından Rektörlük iletişimi kesince engelleme ve kısıtlamalar 32 yıllık ortak üretimin, emeğin ve kültürümüzün somut bir karşılığı olan Bahar Şenlikleri’nin iptali ile kendini daha da hissettirmeye başladı. Kendi şenliklerini kendi istedikleri gibi yapmak isteyen tüm ODTÜ’lüler Rektörlük önünde toplanmaya ve şenliklerine sahip çıkmaya çağırıldı. Şenliğin iptal edilmesine gösterilen tepkiler sadece ODTÜ sınırları içerisinde değildi; #ŞenliğineSahipÇık etiketi ile siyasetçilerden müzisyenlere, sinema-tiyatro emekçilerinden gazetecilere ODTÜ geleneğine sahip çıkmak isteyen herkes tarafından desteklendi. Yeterli olmayan teknik ve idari olanakların karşılanması için destek olabileceğini söyleyen onca insana rağmen Rektör Verşan Kök “Biz şenlikleri iptal etmedik ancak bir grup LGBT, Marksist, Aşırı Sol, HDP gruplar tüm alanları istediler. Hiçbir zaman yasakçı bir tutumumuz olmadı. Bizler sizlerden daha fazla ODTÜ’lüyüz!” açıklamasıyla “Bahar Şenliği’ni iptal eden rektör” olarak tarihe geçti ve ayrıştırıcı tavrı ile kampüste büyük yankı uyandırdı.
Baskıya ve engellemelere karşı ODTÜ öğrencileri, 16 Nisan 2019 günü şenliklerine sahip çıkmak için Rektörlük önündeydiler. Yapılan açıklamada “Bizler yaratmaya çalıştığınız karanlığın karşısındayız, bizler rengarengiz, umuduz, bilinciz, ışığız, aydınlığız. Biz bu okulun gerçek sahipleriyiz.” diyerek kamuoyunu ve gösterilen tepkileri daha da artırdılar. Bütün bunlar yaşanırken yasak kararında daha fazla diretemeyen Rektörlük, attığı şenlik kararı mailiyle 33. Uluslararası Bahar Şenliği’nin 32 yıldır olduğu gibi hep beraber Devrim’de yapılabileceğini söyledi.
Bu dayanışma herkese tek bir şey gösterdi:
“ŞENLİK ODTÜ’NÜN ODTÜ BİZİMDİR”
2. AKEK İptali
Aşağıdaki görselde tamamını okuyabileceğiniz 20 Aralık 2018 tarihli rektörlük maili, 13. AKEK’in ODTÜ dışında gerçekleştirilmesine yol açan uzun sürecin başlangıcı oldu.
Bu mailde, 31 Mart 2019’da gerçekleştirilecek olan yerel seçimlere kadar ODTÜ dışından herhangi bir kurum, kuruluş veya topluluğun ODTÜ’de panel veya toplantı gerçekleştirmesine izin verilmeyeceği bildirilse de ODTÜ’de 2019 Ocak ayından itibaren üniversite topluluklarının etkinliklerinin gerçekleştirilmesinde de çeşitli zorluklar yaşandı. Bu etkinliklerin bir örneği de 13. AKEK oldu. 9-10 Şubat’ta gerçekleştirilmesi planlanan 13. AKEK’in düzenleyicisi olan Biyoloji ve Genetik Topluluğuna (BİYOGEN) ocak ayından itibaren “tadilat” ve “yeniden yapılandırma” gibi gerekçelerle KKM’nin kullanılamayacağı ve mart ayının sonuna kadar burada gerçekleşecek bütün etkinliklerin iptal edildiği bilgisi verildi. Ancak bu bilgilendirmeden sonra, 17 Ocak tarihinde KKM’de Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu ve Rektör Verşan Kök’ün katılımıyla gerçekleştirilen spor toplulukları buluşması dikkat çekti. Daha sonra BİYOGEN yaptığı araştırmalar sonucu herhangi bir tadilat olmadığı bilgisine ulaştı ve organizasyon komitesi Rektörlük ile görüşme talebinde bulundu; ancak bu talepleri karşılanmadı. AKEK’in düzenlenmesinde BİYOGEN ile ortak çalışan Evrim Ağacı ise AKEK’in iptali söz konusu olduğunda internet üzerinden bir imza kampanyası başlattı. Bu kampanya sonucunda ODTÜ Rektörlüğü doğrudan Evrim Ağacı’na ulaşsa da, yapılan yazışmalarda etkinliğin KKM’den taşınması üzerine tatminkâr bir yanıt yine alınamadı. Verilen tepkiler sonucunda, BİYOGEN’e okulda başka yerlerin de etkinlik için uygun olabileceği söylense de, BİYOGEN; alternatif olarak sunulan yerlerin hiçbirinin 1250 kişilik bir katılımla gerçekleşecek etkinliği karşılayacak teknik ve fiziki yeterlilikte olmadığını belirtti. Tüm bu yaşananlardan sonra BİYOGEN; etkinliğin, gerçekleşmesine haftalar kala hiçbir ön bilgi verilmeksizin ODTÜ Rektörlüğü tarafından iptal edilmeye zorlanmakta olduğu sonucuna vardı ve bu belirsizlik durumu içerisinde, etkinliği ODTÜ dışında gerçekleştirmeye karar verdi. Tüm bu muğlak durum ve etkinliğin ODTÜ dışına taşınması sonrasında ise 6 Şubat 2019’da KKM’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla ODTÜ Teknokent Bilişim İnovasyon Merkezi Açılış Töreni gerçekleştirildi. Bu törenin, Aykut Kence Evrim Konferansı başta olmak üzere çeşitli öğrenci etkinliklerine tadilatta olduğu gerekçesiyle verilmeyen Kültür Kongre Merkezi’nde olması çokça tepki çekti. Verilen tepkiler sonrası rektörlük tarafından atılan mailde, açılış töreni nedeniyle Ocak ayının son haftası ve Şubat ayının ilk iki haftasında KKM’de gerçekleştirilmesi planlanan etkinliklerin farklı mekanlara taşınması gerektiği belirtildi. Atılan mailde ayrıca kampüste alınan ve akademik takvimin iki hafta ertelenmesine yol açan önlemlerin, “Üniversite’nin tasarrufunda olmayan, Cumhurbaşkanı’nın tüm ziyaretlerinde uygulanan, en üst derece rutin devlet protokolü koruma önlemleri” olduğu belirtildi. Bu önlemler; yüzlerce polis, zırhlı araçlar ve hatta atlı polislerin sabah saatlerinden itibaren yerleşkede beklemeye başlaması, kafeteryanın normalden bir buçuk saat önce kapanması, ring seferlerinin durdurulması, öğrencilerin geniş bir alana girmesine izin verilmemesi ve KKM’nin çevresinde bulunmanın yasaklanmasını içeriyordu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın; ODTÜ’nün bir önceki rektörü olan Prof. Dr. Ahmet Acar zamanında gerçekleştirdiği ODTÜ ziyaretlerinde üniversite ve öğrenciler ile alakalı konuşmaları ile 2019 yılında, Cumhurbaşkanlığı tarafından atanan ilk ODTÜ rektörü olan Prof. Dr. Verşan Kök zamanında gerçekleştirdiği ODTÜ ziyaretindeki konuşmaları arasında ise dikkat çekici bir fark olduğu gözlemlendi. 2012 senesinde Göktürk-2 uydusunun fırlatma töreni için ODTÜ’ye gelen dönemin başbakanı Erdoğan, kendisini protesto eden öğrencilere ithafen şunları söylemişti: “Ben şuna üzülüyorum. Siz nasıl bir üniversite yönetimisiniz ki, kalkıyorsunuz orada o gün, Türkiye Göktürk-2’yi fırlatacak, gururlanmamız lazım. Siz ne biçim öğretim üyesisiniz, sizin yetiştirdiğiniz öğrenciler bunlarsa bizim ülkemiz batmış, bitmiş. Bu öğrencilerin gururlanması, ‘seyredelim’ demesi lazım. Yani ‘Şuralara dev ekranlar koyun da izleyelim’ demeleri gerekirken, orada gelip lastik yakıyorlar.” 2013 senesinde ODTÜ arazisinden geçecek yola karşı çıkan öğrenciler için ise şu sözleri sarf etmişti: “O üniversiteler sadece sizin değil o üniversite herkesin. Onların özlediği o ülke çok gerilerde kaldı. Biz yeni bir Türkiye inşa ediyoruz. Bizim değerlerimizde yol engel tanımaz. Önünde cami bile olsa biz o camiyi yıkarız, gideriz o camiyi başka bir yerde inşa ederiz.” Cumhurbaşkanı’nın 2019’daki ODTÜ ziyaretinden dikkat çeken demeçler ise şunlar oldu: “ODTÜ’yü hep başarılarıyla yetiştirdiği kaliteli öğrencileriyle kaliteli öğretim görevlileriyle değerlendiriyoruz. Bu önemli eğitim kurumunu ülkemize kazandıranlara ve bugünlere gelmesini sağlayanlara teşekkür ediyorum. ODTÜ’nün kuruluş amacı 16 yıllık politikamızın ifade biçimidir”, “İdeolojik tartışmalar ODTÜ’yü etkilemiştir ama ODTÜ bilim ve teknoloji alanında marka değerini korumayı bilmiştir. ODTÜ ilk sıralarda yer almaya devam ediyorsa kurulduğu toprakların mayasına borçludur.”
3. KoçFest
2018 yılında düzenlenmesi beklenen ODTÜ 32. Bahar Şenliği Ankara Valiliğinin OHAL kapsamında güvenlik gerekçesiyle gelenekselleşmiş olarak dört gün boyunca yapılan şenliğin bir güne indirilmesi kararını verdi. Bu süreçte öğrenciler Valiliğin kararına tepki gösterirken üniversite yönetimi Koç Holding ile anlaştı. Koç Holding’ in sponsorlu festivali olan Koç Spor Fest, öğrencilerin düzenleyeceği şenliğe bir gün süre verilmesine rağmen 26-27 Nisan tarihlerinde iki günlük bir etkinlik düzenleyecekti. Buna ek olarak Koç sponsorluğunda gerçekleşen bu etkinliğin pankartları, standları ve lüks arabaları Devrim Stadyumu’nun çimlerinde sergilendi. Ne var ki, daha önceki yıllarda düzenlenen TAMAM protestoları ve bahar şenliği gibi etkinliklerde kamyonların stada girişine izin verilmediği için öğrenciler ekipmanları sırtlarında ve el arabalarında taşırken bu sene Devrim Stadyumu’na kadar tırlarla gelebildiler. ODTÜ’de öğrencilerin KoçFest protestosu, Koç’un geri adım atmasıyla sonuçlandı. Koç, getirdiği reklam panolarını ve spor arabaları Devrim Stadyumu’ndan kaldırmak zorunda kaldı.
ODTÜ Uluslararası Gençlik Topluluğu (UGT), 2018 yılında yapılması planlanan 32. Bahar Şenliği hakkında bir açıklama yayınladı. Açıklamada, son yıllarda 4 gün olarak düzenlenen şenliğin bu yıl Ankara Valiliği’nin talimatıyla yalnızca 9 Mayıs günü olmak üzere 1 gün yapılmasına izin verildiği dile getirildi. ODTÜ yönetiminin UGT’nin toplantı taleplerine yakın zamana kadar cevap vermediği belirtilen açıklamada, yönetimin UGT’yi muhatap almayan tavrına tepki gösterildi. Evrensel Gazetesi’ne konuşan ODTÜ Uluslararası Gençlik Topluluğu (UGT) üyesi Kardelen Güneş, “12 senedir yapılmayan KoçFest’in valiliğin doğrudan ODTÜ’nün içindeki öğrenciler tarafından düzenlenen şenliğe bir gün izin vermek suretiyle kısıtlama getirdiği senede tekrarlanacak olması, bizim için tesadüfi olmaktan çok uzaktır.” ifadelerini kullandı. Şenliğin OHAL gerekçesiyle kısıtlandığına dikkat çeken Güneş, Bahar Şenliği konserleri tehlikeli bulunurken KoçFest bünyesinde yapılacak olan konserin bundan nasıl etkilenmediğini anlamakta güçlük çektiklerini dile getirdi. Ayrıca Valiliğin engelleme kararına karşı ODTÜ öğrenci toplulukları ve temsilcilikleri bir araya geldi. Gerçekleştirilen forumda, yasak kararına karşı “Alternatifsiz Şenlik” düzenlenmesi kararlaştırıldı. Her yıl bahar şenlikleri sürecinde yapılan Devrim Yürüyüşü ile Onur Yürüyüşü de forumda tartışıldı. Öğrenciler, stadyuma “Devrim” yazılmasının 50. yıl dönümünde “ODTÜ Öğrencileri” ismiyle büyük bir yürüyüş gerçekleştirilmesini ve Onur Yürüyüşünün de tüm baskılara karşı gerçekleştirilmesi gerektiğini konuşarak yürüyüşlerin 2018 yılında da gerçekleştirileceğini duyurdu.
Kaynakça
biacaip.com. (2019, July 9). ODTÜ Rektörlüğü’nün İptal Ettiği Bahar Şenliği’ne Destek Çığ Gibi: #ŞenliğineSahipÇık. Biacaip. https://biacaip.com/odtu-rektorlugunun-iptal-ettigi-bahar-senligine-destek-cig-gibi-senliginesahipcik/
Halk TV. (2019, April 15). Rektörlük geri adım attı, ODTÜ’de Şenlikler yapılacak! https://halktv.com.tr/gundem/rektorluk-geri-adim-atti-odtude-senlikler-yapilacak-390920h
O. (2019a, April 16). Bahar Şenlikleri ODTÜ Öğrencilerinindir! ODTÜ Mezunları Derneği. https://www.odtumd.org.tr/arsivler/6702
ODTÜ Bahar Şenliği, rektörlük tarafından iptal edildi. (2019, April 12). SoL Haber Portalı. https://haber.sol.org.tr/turkiye/odtu-bahar-senligi-rektorluk-tarafindan-iptal-edildi-260781
S. (2019b, April 15). Prof. Kök: Anlaşmayı öğrenciler bozdu. Sözcü. https://www.sozcu.com.tr/2019/yazarlar/deniz-zeyrek/prof-kok-anlasmayi-ogrenciler-bozdu-4423306/
Cumhuriyet Haber Verir – Güncel Son Dakika Haberleri. (2019, February 6). Cumhuriyet. https://www.cumhuriyet.com.tr/?aspxerrorpath=/haber/odtude-erdogan-ablukasi-1234193
Erdem, B. (2019, February 8). Kamuoyu Bildirisi: Aykut Kence Evrim Konferansı Desteklerinizi Bekliyor! Evrim Ağacı. https://evrimagaci.org/kamuoyu-bildirisi-aykut-kence-evrim-konferansi-desteklerinizi-bekliyor-7601
Haber, I. (2019, February 8). Erdoğan – ODTÜ ilişkisi! ODTÜ’de 2012 yılında neler olmuştu? Internet Haber. https://www.internethaber.com/erdogan-odtu-iliskisi-odtude-2012-yilinda-neler-olmustu-1939795h.htm
Halk TV. (2019, February 6). Erdoğan ODTÜ’de: OHAL’den manzaralar. https://halktv.com.tr/gundem/erdogan-odtude-ohalden-manzaralar-361684h
ODTÜ’de evrim konferansı iptal edildi. (2019, January 22). SoL Haber Portalı. https://haber.sol.org.tr/turkiye/odtude-evrim-konferansi-iptal-edildi-255193
Evrensel Gazetesi. (2018, April 28). ODTÜ öğrencileri rektörlüğe geri adım attırdı. Evrensel.Net. https://www.evrensel.net/haber/351005/odtu-ogrencileri-rektorluge-geri-adim-attirdi
Saygılı, S. (2020, September 27). ODTÜ’de Koçfest otomobilleri stadyumdan çıkarıldı. Gazete Duvar. https://www.gazeteduvar.com.tr/turkiye/2018/04/26/odtude-bahar-senligi-bir-gune-indirildi
T24. (2018, April 26). ODTÜ’de “şenlik”; öğrenciler KoçFest’e geri adım attırdı, spor arabalar Devrim Stadyumu’ndan kaldırıldı. https://t24.com.tr/haber/odtude-senlik-ogrenciler-kocfeste-geri-adim-attirdi-spor-arabalar-devrim-stadyumundan-kaldirildi,614204
